Vergi hukukunda zamanaşımı mevzuatta iki şekilde düzenlenmiştir. Tarh zamanaşımı ve tahsilde zamanaşımı olarak ayrılmaktadır.
Tarih zamanaşımı 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda (VUK), tahsil zamanaşımı ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da düzenlenmiştir.
- Tarih Zamanaşımı Nedir?
Tarih zamanaşımı VUK’ta 113. Maddede açıklanmıştır. Zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması sonucunu doğurmaktadır.
Zamanaşımı, mükellefin bu hususta bir müracaatı gerek olmaksızın hüküm ifade eder. Mükelleflerin vergi dairesine başvuruda bulunmasına gerek bulunmamaktadır.
- Tarih Zamanaşımı için geçmesi gereken süre nedir?
Zamanaşımının ortaya çıkması için öncelikle Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmiyen vergiler zamanaşımına uğrar.
- Tarih zamanaşımını durduran nedenler nelerdir?
Vergi Usul Kanunu’nda tarh zamanaşımı süresini durduran iki durum vardır. Zamanaşımını durduran nedenler;
- Matrah takdiriiçin Takdir Komisyonuna başvurulması, (VUK m. 72)
- VUK m. 15’e göre mücbir sebep nedeniyle sürelerin işlememesidir.
- Tahsil Zamanaşımı nedir?
Vergi Hukukunda Zamanaşımı, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile belirlenen sürenin geçmesine rağmen, tahsil edilmeyen kamu alacakları için söz konusu olan zamanaşımı türüdür.
- Tahsil Zamanaşımı için geçmesi gereken süre nedir?
Amme alacağı, vadesinin rasladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar. Ancak zamanaşımı süresinden sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul edilecek olup, iade talep edilemez.
- Tahsil Zamanaşımını durduran sebbepler nelerdir?
Vergi Hukukunda Zamanaşımı,Borçlunun yabancı memlekette bulunması, hileli iflas etmesi veya terekesinin tasfiyesi halinde hakkında takibat yapılmasına imkan yoksa bu hallerin devamı süresince zamanaşımı işlemez.
Zamanaşımı, işlememesi sebeplerinin kalktığı günün bitmesinden itibaren başlar veya durmasından evvel başlamış olan cereyanına devam eder.
Ayrıca AATUHK M.103 uyarınca tahsil zamanaşımını kesen haller düzenlenmiştir:
- Ödeme,
- Haciz tatbikı,
- Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her çeşit tahsilat,
- Ödeme emri tebliği,
- Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi,
- Yukardaki 5 sırada gösterilen muamelelerden her hangi birinin kefile veya yabancı şahıs ve kurumlar mümessillerine tatbikı veya bunlar tarafından yapılması,
- İhtilaflı amme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi,
- Amme alacağının teminata bağlanması,
- Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi,
- İki amme idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresi tarafından borçlu amm idaresine borcun ödenmesi için yazı ile müracaat edilmesi.
- Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına bağlanması.
Hak kaybına uğramamak adına, gerek idari işlemler gerekse yargı aşamasında alanında avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti almak oldukça önemlidir.
PEHLİVAN Hukuk ve Danışmanlık, vergi davalarında müvekkillerine her türlü hukuki desteği sağlamaktadır.