Özel Güvenlik Sertifikasının Süresinin Bitmesi Nedeniyle İş Sözleşmesinin Sona Ermesi, Özel güvenlik sertifikası, belirli bir eğitim sonucunda özel güvenlik görevlisi olmak isteyen kişilere verilir. Özel güvenlik görevlileri, 4857 sayılı İş Kanununa tabi bir işyerinde, iş sözleşmesine dayanarak belirli bir ücret karşılığı çalışırlar. Bu şekilde çalışan özel güvenlik görevlileri işçi sayılırlar ve İş Kanunu hükümlerine tabidirler. (Devlet memuru statüsünde çalışanlar bu yazımızın dışındadır.)
Özel Güvenlik Sertifikası Kaç Yıl Geçerlidir?
Özel güvenlik sertifikasının geçerlilik süresi 5 yıldır. Bu 5 yıl kişinin başarılı olduğu sınav tarihinden itibaren başlar. 5 yıllık sürenin bitmesi durumunda kişi özel güvenlik sertifikasını yenilemek durumundadır.
5188 Sayılı Kanun Geçici Madde 1’e göre; “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 2495 sayılı Kanuna göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilâtlarına özel güvenlik izni, özel güvenlik görevlilerine de beş yıl süreyle çalışma izni verilmiş sayılır.”
Özel Güvenlik Sertifikası Yenilenmezse Ne Olur?
İşçinin özel güvenlik sertifikasını yenileme zorunluluğu yoktur. Özel güvenlik sertifikasını yenileyip yenilememek, işçinin özel güvenlik olarak işe devam etmek istememesine bağlıdır. Özel güvenlik sertifikasını yenilemek istemeyen işçiye herhangi bir cezai veya idari yaptırım uygulanmaz. Ancak işveren işçiyi özel güvenlik sertifikası olmadan işyerinde özel güvenlik olarak çalıştıramaz. Zira işverenlerin özel güvenlik sertifikası olmaksızın bünyelerinde özel güvenlik görevlisi çalıştırmaları kanuna aykırıdır. Bu aykırılık neticesinde 5188 sayılı kanun uyarınca yaptırımlara maruz kalırlar.
Özel Güvenlik Sertifikasının Yenilenmemesi/Yenilenmek İstenmemesi Halinde İş Akdinin Feshi
İşçi tarafından özel güvenlik sertifikasının yenilenmek istenmediği hallerde işveren tarafından işçinin iş sözleşmesi feshedilebilir. Şöyle ki, işveren işçiyi özel güvenlik sertifikası olmadan özel güvenlik görevlisi olarak çalıştırması halinde yaptırıma uğrayacaktır. Bu bakımdan işveren iş sözleşmesini feshedebilir. Peki iş akdi feshedilen işçi kıdem tazminatı alabilir mi? Bu sorunun cevabı için öncelikle işçinin hangi hallerde kıdem tazminatına hak kazanacağını kısaca inceleyelim.
Hangi Hallerde Kıdem Tazminatına Hak Kazanılmaktadır?
- İş Sözleşmesinin İş Kanununda Belirtilen Sebepler İle Sona Ermesi Halinde Kıdem Tazminatına Hak Kazanılır
-İş sözleşmesinin İş Kanunu m.25/II dışında kalan sebeplerle sona ermesi hali
İş Kanunu m.25/II’de ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller sayılmaktadır. İş sözleşmesi işveren tarafından İş Kanunu m.25/II’de sayılan sebeplerle sona erdirilirse işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.
-İşçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi hali
-Muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle iş sözleşmesinin sona ermesi hali
-Kadının evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içerisinde sözleşmeyi sona erdirmesi hali
-Emeklilik nedeniyle iş sözleşmesinin sona ermesi hali
-İşçinin ölümü nedeniyle sözleşmenin sona ermesi hali
- İşçinin en az 1 yıllık kıdemi bulunmalıdır.
(Kıdem tazminatından ayrıntılı şekilde önceki yazılarımızda bahsetmiştik.)
Yargıtay kararlarına baktığımızda işverenin sırf özel güvenlik sertifikası yenilenmediği için iş sözleşmesini feshetmesi haklı nedenle fesih değil geçerli nedenle fesih kapsamında kabul edilmiştir. Ve buna bağlı olarak işçinin kıdem tazminatı taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerektiğine hükmedilmiştir.
“…güvenlik sertifikası olmaksızın özel güvenlik görevlisi çalıştırılması mümkün olmayıp sertifikanın bu nedenle yenilenmemesi işveren bakımından 4857 S. İş Kanunu md. 25/3 uyarınca işverenin işçiyi işyerinde 1 haftadan fazla çalıştırmasına engel olan zorlayıcı sebep teşkil eder ve davalı işverenin feshi bu kapsamda değerlendirilmelidir. Zorlayıcı nedenlerle yapılan fesihte kıdem tazminatına hak kazanılması söz konusu ise de ihbar tazminatına hak kazanılamayacağından ihbar tazminatının reddi gerekirken kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 25/11/2020 tarih 2016/33016 E., 2020/16859 K.)
“…Güvenlik görevlisi olan davacının çalışması yasa gereği sertifikaya bağlıdır ve süresi dolduğunda sertifikanın yenilenmesi gerekmektedir. Somut olayda, süresi dolan sertifikası yenilenmediğinden davacının güvenlik görevlisi olarak çalıştırılma imkanı kalmadığı sabittir. Sertifikanın yenilenmemesi işveren yönünden zorlayıcı sebep olup, işverenin fesih hakkı bulunmaktadır. Ancak bu husus İş Kanunu 25/III maddesi kapsamında bulunduğundan işveren sadece kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü altındadır. Bu nedenle davacının kıdem tazminatı isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile bu istemin reddi bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 18/01/2016 tarih 2014/28607 E., 2016/924 K.)
Özel güvenlik sertifikasının yenilenmemesi nedeniyle iş sözleşmesi feshedilen işçilerin hak kaybına uğramaması adına alanında uzman iş hukuku avukatı ile çalışmaları önem arz etmektedir. PEHLİVAN Hukuk ve Danışmanlık, iş hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklarda her türlü hukuki desteği sağlamaktadır.