- PEHLİVAN HUKUK
- İş Hukuku
- Ocak 11, 2023
Sigortasız çalıştırılan, SGK primleri eksik veya hiç yatırılmayan, işe girişi sigortaya geç bildirilen, hizmet süreleri bildirilmeyen veya eksik bildirilen işçiler tarafından işverene karşı açılan davaya hizmet tespit davası denmektedir.
EYT’den Yararlanmak İçin Hizmet Tespit Davası Nasıl Açabilirim? 5510 Sayılı Kanun’un 86. Maddesi uyarınca “Aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.”
Hizmet Tespit Davası Hangi Durumlarda Açılmaktadır?
Sosyal sigorta hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır ve sosyal sigorta hakkını ortadan kaldıracak nitelikte sözleşmeler geçersizdir. İşçi işverenle bu konuda anlaşmaya varmış olsa bile şartları sağladığı takdirde sonradan hizmet tespit davası açabilecektir.
- Sigortasız çalıştırılma
- SGK primlerinin hiç veya eksik yatırılmış olması
- Prime esas kazancın eksik gösterilmesi
- İşe giriş tarihinin sigortaya geç bildirilmesi
- Hizmet süresinin eksik veya geç bildirilmesi
İşçinin hizmet tespit davası açabilmesi için işçinin işveren ile arasındaki hizmet sözleşmesine dayalı olarak iş görme borcunu yerine getirmesi gerekmektedir. Ayrıca hizmet tespit davası açılmadan yukarıda bahsedilen durumların SGK tarafından tespit edilmemiş olması gerekmektedir.
Hizmet Tespit Davasının Tarafları
Hizmet tespit davasında davacı işçidir, davalı ise işverendir. Ancak dava mahkemece SGK’ya re’sen ihbar edilecektir ve kurum davada fer’i müdahil sıfatına haiz olacaktır.
EYT’den Yararlanmak İçin Hizmet Tespit Davası Nasıl Açabilirim? 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 4. Maddesi uyarınca “Hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile işveren aleyhine açılan davalarda, dava Kuruma resen ihbar edilir. İhbar üzerine davaya davalı yanında ferî müdahil olarak katılan Kurum, yanında katıldığı taraf başvurmasa dahi kanun yoluna başvurabilir. Kurum, yargılama sonucu verilecek kararı kesinleştikten sonra uygulamakla yükümlüdür. “
Hizmet Tespit Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Hizmet tespit davalarında görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise İş Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir.
5510 Sayılı Kanun’un 86. Maddesi uyarınca “…, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.”
İş Mahkemeleri Kanunu m.6 uyarınca hizmet tespit davalarında yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.
Hizmet Tespit Davasında Hak Düşürücü Süre
5510 Sayılı Kanun’un 86. Maddesi uyarınca “Aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.”
Aylık prim ve hizmet belgesi, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları SGK tarafından tespit edilemeyen sigortalılar çalıştıkları hizmet yılının sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde hizmet tespit davası açabilir. Söz konusu süre hak düşürücü süredir.
Kanunda belirtilen belgelerin mevcut olması veya işçilik alacakları için aynı döneme ait kesin hüküm taşıyan ilam veya müfettiş durum tespit tutanağı varsa 5 yıllık hak düşürücü süre işlemeyecektir.
EYT ve Hizmet Tespit Davası
EYT’ den yararlanmak için 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi yapılması şartı aranmaktadır. Bu tarihten önce sigortası yatmaksızın çalışmış olan kişi sigortalılığının tespiti için hizmet tespit davası açar ve kazanırsa diğer şartları da sağlamak koşuluyla emekliliğe hak kazanabilecektir. Ancak hizmet tespit davası yukarıda açıklandığı üzere 5 yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Yukarıdaki istisnai sebepler söz konusu ise bu süreler işlememekte ve hizmet tespit davası açılabilmektedir.
Son olarak önemle belirtmek gerekir ki hizmet tespit davasında işçinin herhangi bir hak kaybına uğramaması adına davanın alanında uzman avukatla takip edilmesinde büyük fayda bulunmaktadır. Av. Ayşenur Banu PEHLİVAN, iş hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklarda her türlü hukuki desteği sağlamaktadır.
HEMEN ARA:
+90 553 776 32 14
- Etiket:
- 10 yıl sigortasız çalışan ne yapmalıyım?
- Hizmet tespit davası nasıl kazanılır?
- Hizmet tespit davası SGK başvuru zorunlu mu?
- Hizmet tespit davası SGK taraf mi?
- Hizmet tespit davasında ispat yükü kimde? Hizmet tespit davasında zaman aşımı var mı?
- Hizmet tespiti davası Geriye dönük kaç yıl için yapılabilir?
